Pauw en Witteman

Pauw en Witteman - 16 april 2010

Geoloog Salomon Kroonenberg was te gast in Pauw & Witteman naar aanleiding van de aswolk die het Europese vliegverkeer teistert.

Heerlijk, zo’n aswolk, dan zie je weer hoe kwetsbaar alles is wat wij mensen op aarde uitvoeren. Eén pufje, en de hele wereld is ontregeld. Gelukkig valt er nog geen enkel mensenleven te betreuren, het levert alleen ongemak op en het kost geld. Maar de natuur rekent niet in geld. Beschouw het maar als een knipoog van de aarde naar iedereen die denkt dat je alle risico’s kunt uitbannen.

Het mooie van de aswolk is ook dat we niet kunnen voorspellen hoelang het nog duurt. Veel mensen dachten dat die wolk na een dag wel voorbij zou zijn, want erupties verdwijnen meestal na een dag uit het nieuws. Maar erupties duren meestal maanden, en vaak zelfs jaren, en deze zal geen uitzondering zijn. We weten heel wat over vroegere erupties van IJslandse vulkanen, maar die zijn er in verschillende soorten, en we weten niet op welke die van vandaag lijkt. Vulkanen zijn net zo onvoorspelbaar als het klimaat.

Het stilvallen van het luchtverkeer doet je realiseren hoe verwend wij eigenlijk zijn. Veel van onze bezigheden zijn luxe: we hoeven niet met vakantie, we hoeven niet te vergaderen in Mexico, we hoeven geen mango’s uit Suriname of tonijn uit de Middellandse Zee te eten. Ook de Nederlandse landbouw produceert vooral luxe: tulpen voor Rusland, ham voor Italië en orchideeën voor de vensterbank. Goed om eens na te denken hoe het is als we echt back to basics zouden moeten.

Maar zo zitten we niet in elkaar. We willen niet terug naar de eenvoud, de economie moet groeien, ook al hebben we eigenlijk niets meer nodig. Ook voor de aswolken zal wel een technologische oplossing komen: net zoals treinen vroeger koevangers voor de locomotief hadden, zo zullen de vliegtuigen van de toekomst wel asvangers voor hun straalmotoren krijgen. De luxe is ons te dierbaar om ons die door de natuur te laten afpakken.