Interview Kroonenberg Planet Internet: Nieuwe ijstijd in aantocht

Link naar het originele artikel op Planet Internet

Als geoloog bekijkt hij het klimaat namelijk over lange periodes van tienduizenden jaren. Hij ergert zich dan ook aan het korte termijn denken in de klimaatdiscussie, die veelal niet verder gaat dan het jaar 2100. Kroonenberg beantwoordt vier kernvragen over de opwarming van de aarde en de door hem voorziene komst van een nieuwe ijstijd.

In hoeverre is er volgens u sprake van opwarming van de aarde, of staan we aan de vooravond van een nieuwe ijstijd?
"Ik ben geen klimatoloog en heb geen doorslaggevende redenen om te twijfelen aan de conclusies van de klimatologen dat er op dit moment opwarming optreedt. Ik denk dat de meeste bezwaren op dit moment redelijk zijn weerlegd. Ik zie zo nu en dan wel gegevens van serieuze wetenschappers die de gangbare conclusie zouden tegenspreken, en ik ben van mening dat het laatste woord daarover dus ook nog niet is gezegd."

"Wat mij tegenstaat is de hijgerige sfeer die hierover is ontstaan onder wetenschappers: als je zegt: het warmt niet op (of het warmt wel op), dan krijg je vaak als tegenwerping: ja maar je hebt het laatste artikel in Nature nog niet gelezen. Maar in de meeste gevallen blijkt dat ook dat artikel weer niet de eindconclusie is. We zitten midden in een wetenschappelijke discussie waarvan pas over een aantal jaren, als de stofwolken zijn opgetrokken, zullen weten wie het nu werkelijk bij het rechte eind had. Politici moeten leren om met wetenschappelijke onzekerheden om te gaan, net zoals ze met politieke en economische onzekerheden omgaan."

"Dat neemt niet weg dat warme perioden zoals de onze, doorgaans niet langer dan 10,000 jaar duren. Je kunt uitrekenen dat we over 23.000 jaar in een nieuwe ijstijd zitten. Veel mensen zeggen dan: o, dat is nog zover weg, daar hoeven we geen rekening mee te houden."

"Maar de vraag is niet, wanneer zitten we in de volgende ijstijd: maar wanneer zijn we over de top, wanneer weten we zeker dat we voortaan naar de koudere klimaten toegaan: dat punt hoeft helemaal niet ver weg te liggen. Stel je eens voor wat de publieke opinie dan zal doen: die gaat 180 graden draaien. Ik vind dat klimatologen de plicht hebben om hun opgaande curven niet door te rekenen tot het jaar 2100, maar tot het moment dat ze weer gaan dalen."

Acht u een significante menselijke invloed op het huidige tempo van de opwarming aannemelijk?
"Hiervoor geldt hetzelfde als hierboven: de meeste indicatoren lijken daarop te wijzen. Maar eigenlijk is de schuldvraag beside the point, want alle dingen waar we bang voor zijn, zijn al eens gebeurd, zonder menselijk ingrijpen. In de vorige warme periode was de zeespiegel ook zes meter hoger, zonder menselijke invloed. Waar het grootste probleem zit, is dat veel mensen denken dat het klimaat altijd hetzelfde was tot de industriële revolutie, maar dat is een onjuiste voorstelling van zaken."

"Het is ook een illusie te denken dat als je maar genoeg kooldioxide in de grond stopt, het klimaat vanzelf weer als vroeger wordt. We zijn echter niet zo knap dat we het klimaat kunnen reguleren naar een door ons gewenste staat. En dan nog, wat is het gewenste klimaat? Is er een streefklimaat, zoals we streefcijfers hebben en milieunormen? Als je die vraag aan de VN voorlegt, wil iedereen iets anders. Ga er maar vanuit dat klimaatverandering normaal is, daar moeten de mensen zich op instellen, net zoals ze zich instellen op de seizoenen. Wie aan een kust gaat wonen, neemt hetzelfde risico als wie op de hellingen van de Vesuvius gaat wonen."

Zou de huidige opwarming van de aarde de komst van een ijstijd kunnen versnellen? Bijvoorbeeld door smeltend ijs van de poolkappen, waardoor de bovenste laag van de oceanen zoeter wordt, waardoor de oceaancirculatie stil komt te vallen, met afkoeling als gevolg?
"Wally Broecker, een van de Amerikaanse coryfeeën op dit gebied, zegt dat de hoeveelheid smeltwater niet voldoende is om dat te bewerkstelligen. Omslagen van de golfstroom zijn ook al eerder gebeurd, maar ook weer snel hersteld, het zijn pulsen, geen cycli; de ijstijden zijn cycli net als de seizoenen, en de opwarming van het klimaat kan de komst van de volgende ijstijd net zo min tegenhouden als die de afwisseling van zomer en winter kan tegenhouden. "

Een ijstijd komt er op lange termijn dus aan. Dienen we voor de korte termijn desalniettemin maatregelen te nemen om het broeikaseffect af te remmen?
"Ik vind dat wij ons veel beter pragmatisch kunnen instellen op aanpassen, nood lenigen waar die ontstaat, dan CO2 in de grond stoppen met de illusie dat wij het klimaat wel naar onze hand kunnen zetten. Het resultaat daarvan is onvoorspelbaar, de tovenaarsleerling weet daar alles van. "

"Dat neemt niet weg dat we zuinig moeten zijn met energie, en hard moeten werken aan alternatieve energiebronnen, want straks zijn de fossiele brandstoffen op. En dat Stern, de Britse econoom die onlangs rapporteerde dat klimaatverandering 5.500 miljard euro gaat kosten, zegt dat we maar 1 procent van ons Bruto Nationaal Product hoeven te investeren om de klimaatverandering tegen te gaan, is natuurlijk onzin als je ziet dat er vrijwel geen enkel land de norm van 0,7 procent BNP haalt voor de ontwikkelingshulp."

"Ik zou zeggen, als je bang bent voor overstromingen in BanglaDesh, help de boeren daar om dijken te bouwen. Het is toch te gek voor woorden dat wij in onze hoogmoed wel menen het klimaat te kunnen reguleren en geen oplossing hebben voor de armoede in de wereld. Fight poverty, not climate. "

Wilco Meijers